Chúng Ta Mất Hết Chỉ Còn Nhau

Tạp Ghi 
 

Trong trường, bọn tôi ghét nhất mấy "đấng" dạy văn hóa. Họ dạy hay, tính tình cũng bớt gắt gao và không trực tiếp hành chúng tôi thẳng tay... nhưng sao bọn SV Cùi chúng tôi vẫn khó chịu. Cùi nọ "thỏ thẻ" với Cùi kia:

- Sao mặt mày mấy cha đó cứ kên kên lên! Mày thấy không?

- Thấy! Họ như mấy kẻ bất đắc chí! Bộ đồ lính mặc vào người, mấy cánh hoa đeo trên cổ... đã làm sụt giá trị các quan văn hóa! Vì thế mấy cha đó nhiều lúc giảng hay thật mà tao không thèm nghe!

- Ðúng thế... trông thấy mặt đã ghét. Tần số bắt mãi chẳng dzô... làm sao hợp?

Nhưng có một ông mà quả thật SVSQ chúng tôi không sao ưa ông ta một chút nào được cả. Ðó là giáo sư văn hóa Tô Công Dung dạy môn Nhân văn. Ông này mặt kên kên lạnh lùng khó ưa! Lúc thì lại bí sì sì như anh thi sĩ đang bí vần thơ. Mặt mày nhăn nhó khó ưa, đi đứng loạng quạng không có một nét..."hạ sĩ nhất" trong người (đeo lon sĩ quan mà cứ thích coi mình là vẫn còn dân chính chính hiệu mãi mãi...) và dáng điệu ông cố nội này khinh khỉnh tột cùng. Thiệt ông coi Huấn luyện Trung đội trưởng, Ðại đội trưởng của chúng tôi còn không bằng nửa con mắt, huống hồ đám SVSQ chúng tôi... dân tép riu thì ông còn khinh tới cỡ nào!

Ấy, ngày đó bọn Cùi tụi tui "nói nhỏ nhau nghe" về vài ông tổ sư văn hoá là như vậy còn thật giả trong lòng quý vị đó ra sao bọn chúng tôi chẳng rõ.

@

Thế sự đảo điên, vật đổi sao rời, bể dâu biến... loạn! Một ngày đẹp trời kia trong trại Suối Máu tôi gặp lại... thầy Tô Công Dung, giáo sư văn hóa của Trường Mẹ.

Nhận ra ông tôi vội tiến lại gần ngỏ lời chào kính và hỏi thăm vị huấn luyện viên văn hoá. Ðiều này kỷ luật trại cấm tuyệt đối nhưng tôi nghĩ mình từng là Cùi vẫn phải có... tí "giáo dục" biết trước biết sau "nhất tự vi sư, bán tự vi sư". Trong lúc đại loạn, nước mất nhà tan, quân đội tiêu tùng... thì dù sao giấy rách phải giữ lấy lề chứ!

Ông cũng nhận ra tôi ngay là một cựu SVSQ ở Võ bị Ðà lạt. Và Chúa Phật Thánh thần ơi... "bổn cũ soạn lại y chang", nét mặt dáng điệu ông lại khinh khỉnh kên kên trở lại dù cả hai thầy trò đang cùng mặc bộ áo tù trong địa ngục cộng sản. Ông khẽ gật đầu nói nhạt nhẽo được hai tiếng như sợ tiếc lời:

- À cậu!

Tôi chửi thề trong bụng:

- Giờ này hắn còn không chịu "hòa tan" thông cảm. Vẫn mặt sắt đen sì coi đời bằng nửa con mắt. Cứ như là "Ðấng Văn hoá"... một "Võ lâm chí tôn"!

Lẽ dĩ nhiên từ phút đó, tôi cho Trung úy Giáo sư Tô Công Dung sang số de ngay:

- Mình gặp cha đó hỏi han chào kính để hy vọng có thêm tin tức thầy cũ bạn cũ nơi Trường Mẹ mà mặt cha đó vẫn còn cứ khinh khỉnh, lạnh lùng. Kỳ này để bọn quản giáo nó luộc cho biết đá biết vàng bỏ bớt cái thái độ khinh thế ngạo vật đi.

Trong trại Suối Máu nổi tiếng khát máu là tên Thượng tá "Hăng Rô" môi thâm sì, mắt trắng dã. Một tay hắn đã hành hạ tàn nhẫn và nhốt vào connex không biết bao nhiêu "học viên". Bữa học tập hôm đó, chính hắn chủ tọa cho học viên tù chúng tôi kiểm thảo. Ông lớn ông bé nào cũng "đồng thanh" ca bản con cá đúng với đường lối của trại:

- Thành khẩn nhận tôi 100%.

- Chửi Ðế quốc Mỹ, Ngụy quyền Ngụy quân v.v... và v.v...

Và tới lượt "Ðấng Văn hóa" Tô Công Dung! Bọn cùi chúng tôi ngó nhau lắng nghe xem người Võ lâm chí tôn này... "than thở" ra sao. Tiếng thằng "Hăng Rô" the thé:

- Anh kia? Tên là gì, cấp bậc cũ? Làm gì trong ngụy quân?

Vẫn nét mặt "kên kên" đó, vẫn ánh mắt bình thản đó, người tù Tô Công Dung đứng dậy thong thả nói:

- Tôi tên Tô Công Dung...

- Cái gì! Quân Lực Ngụy!

- Ngụy với các anh, nhưng ngày đó Quân lực chúng tôi được gọi là Quân lực Việt nam Cộng hòa. Tôi là giáo sư văn hóa dậy môn Nhân văn tại trường Võ bị Quốc gia Việt nam ở Ðà lạt. Tôi chẳng muốn nhập ngũ. Việc phải mặc quân phục đeo lon là chuyện chẳng đặng đừng...

Viên thượng tá cộng sản đang hằm hằm bỗng hơi dịu lại. Hắn khẽ gật gật cái đầu. Trung úy Tô Công Dung lại nói tiếp:

- Tuy chưa được hân hạnh chỉ huy đơn vị tác chiến để ngang ngửa với Bắc quân các anh tại chiến trường, nhưng tôi vẫn lấy làm hãnh diện đã góp phần đào tạo ra các sĩ quan, các cấp chỉ huy dũng cảm hiên ngang và tạo nên nhiều chiến công để đời ở An lộc anh dũng, ở Quảng trị oai hùng. Các học trò của tôi thật đã làm cho chúng tôi không hổ thẹn chút nào, dù bây giờ chúng tôi là kẻ thua trận dưới tay các anh.

Mấy lời nói trên làm toàn thể "lính ngụy" ở hội trường vừa sướng tỉnh người vừa xanh mặt.

Hậu quả: Thầy Tô Công Dung của chúng tôi bị tên Hăng Rô cho bắt nhốt vào connex ngay. Chúng tôi cảm động trong sự bàng hoàng tới cực độ đến rơi nước mắt. Tô Công Dung của chúng tôi đúng là siêu "Cùi" và xứng đáng là thầy của SVSQ/VBÐL chúng tôi. 

Ðêm học tập đó, với những lời nói rổn rảng của ông, cả trại tù đã bầu ông là "Võ lâm chí tôn" của trại. "Hăng Rô" căm hận lắm, sau tìm cách đày Trung úy Dung của chúng tôi ra Bắc.

Hôm ông ra khỏi connex, mắt mờ chân run. Bọn tôi lén dúi cho ông tí thực phẩm, ông thều thào:
- Cám ơn mấy em...

Trước ngày ông bị đẩy ra Bắc ông còn dặn dò:

- Các em ở lại, giữ gìn sức khoẻ. Ðừng để bọn chúng làm nhục. Ðời người ai cũng chỉ chết một lần.

NGUYỄN KIM QUAN K.28
Bản tin VHV số 10 Giáng sinh 1990